سرگیجه میگرنی
به سرگیجه میگرنی، میگرن وستیبولار نیز گفته می شود. حال میگرن چیست؟ میگرن اختلالی می باشد که معمولاً با سردرد همراه است ، بسیار شایع بوده و می تواند باعث ايجاد اختلال در سیستم وستیبولار شود. سیستم وستیبولار اندامی در گوش داخلی می باشد که وظیفه حفظ تعادل را برعهده دارد.
مطالعات نشان می دهد که حدود 25 درصد از میگرني ها هنگام حملات دچار سرگیجه می شوند. سرگیجه مرتبط با میگرن یا همان میگرن وستيبولار می تواند همراه با درد یا بدون آن باشد.
آنچه که خواهید خواند:
شیوع میگرن
میگرن یکی از ناتوان کننده ترین اختلالات مزمن در ایالات متحده است. این بیماری تقریباً به اندازه فشار خون بالا شیوع دارد و شیوع آن بیشتر از آسم و دیابت است. از همه مهمتر، میگرن در طی سال هایی که انتظار می رود پربارترین سال های زندگی افراد باشد، مردم را مبتلا می کند: يعني بین 20 تا 40 سالگی برای اکثر زنان، با دامنه سنی کمی بیشتر برای مردان.
علیرغم قابلیت های تشخیصی بهتر و تلاش برای ارتقا سطح آگاهی و آموزش عمومی، تخمین زده می شود که تقریباً 50٪ از میگرني ها تا به امروز تشخیص داده نشده یا تحت مدیریت نادرست قرار گرفته اند. بسیاری از افراد خود درماني می کنند یا به عنوان سردردهای سینوسی یا دیگر انواع سردرد هاي غیر میگرنی به طور نامناسب درمان می شوند.
ویژگی میگرن
میگرن معمولاً با شروع یک طرفه سر درد، شدت يافتن درد، ضرباني و كوبنده بودن آن و تداخل در فعالیت های معمول فرد مشخص می شود. معمولا با علائم فوتوفوبیا (حساسیت به نور) یا حساسیت به صدا (عدم تحمل صدا) و همچنین حالت تهوع و یا استفراغ همراه است و اغلب منجر به ناتوانی در انجام کارهای روزمره می شود.
عوامل ایجاد کننده میگرن
توجه: برخی از عوامل زیر ممکن است در مورد انواع دیگر اختلالات وستيبولار (اختلالات سیستم تعادلی) نیز موثر باشند.
محرک های غذایی
- پنیرهای مانده یا رسیده (نمونه ها: چدار ، گرویر ، اممنتالر ، استیلتون ، بری ، گودا ، رومانو ، پارمزان ، فتا، بلو، کاممبر)
- غذاهای حاوی مقادیر زیادی مونوسدیم گلوتامات (MSG). غذاهای آسیایی اغلب مقادیر زیادی MSG دارند.
- گوشت های دودی یا فرآوری شده مانند بیکن، سوسیس، ژامبون، سالامی، پپرونی، شاه ماهی ترشی، بولونیا، جگر مرغ و هات داگ.
- غذایی که با نرم کننده گوشت، سس سویا، سرکه (به جز سرکه سفید) یا عصاره مخمر تهیه می شود. همچنین غذایی که تخمیر یا مرينت شده باشد.
- غلاف نخود فرنگی و لوبیا
- پیاز، زیتون، خیارشور
- الکل
- خامه ترش، ماست، دوغ
- کیک قهوه، دونات
- شیرین کننده مصنوعی
- شکلات، کاکائو
- آجیل، کره بادام زمینی
- میوه های خاصی از جمله انجیر، آووکادو، کشمش، آلو قرمز، میوه شور، پاپایا، موز و مرکبات
- چای، قهوه و نوشابه بیش از حد
محرک های دیگر:
- نوسانات هورمونی
- تغییرات جوی و فشار هوا
- اختلال خواب
- استرس
- داروها
تشخیص سرگیجه میگرنی
بیشتر افراد میگرن را با درد شدید سر و یک دوره ناتوانی، مرتبط می دانند. با این حال بخش بزرگی از افراد مبتلا به میگرن غالباً هیچ درد همراهی ندارند، در عوض علائم غالب آنها سرگیجه (احساس چرخش) یا عدم تعادل، گیجی ذهنی، عدم جهت گيري مناسب، اختلال در تكلم، اعوجاج بینایی یا تغییر وضوح دید، یا ضعف عضلاني دست و پا مي باشد.
این علائم ممکن است منجر به مراجعه به اورژانس و انجام آزمایشات گسترده، تصویربرداری و سایر ارزیابی های تشخیصی شود که اغلب نتایج طبیعی دارند و منجر به افزایش سردرگمی و اضطراب بیمار می شود.
علاوه بر این پزشکان اغلب داروهای ضد استفراغ تجویز می کنند که ممکن است دارای عوارض جانبی، همراه با افزایش بی ثباتی وضعیتی باشد كه خطر افتادن را برای فرد افزايش می دهد.
مکانیسم ایجاد میگرن
ظهور فن آوری های جدید مانند مطالعات fMRI، در شناسايی فرآیندهای ايجاد میگرن مثمر ثمر بوده است. در نتیجه ، درک بهتری از علل عروقی و عصبی میگرن ایجاد شده است.
توافق بر این است که میگرن (از نوع عروقی آن) مربوط به يك اختلال آميخته ای است. به اين صورت كه بار الکتریکی در امتداد قشر مغز به صورت خود به خود گسترش پيدا مي كند و به دنبال آن گیرنده های درد واقع در ساقه مغز (نزديك سيستم وستيبولار) فعال می شوند. سپس آزاد شدن انتقال دهنده های عصبی منجر به اتساع عروق خونی نزدیک پوست سر و سایر ساختارهای خارج از مغز می شود. این اتساع عروقی حس درد را به دنبال دارد.
همچنین تصور می شود که میگرن یک اختلال ارثی است که منجر به “آسیب پذیری” در رابطه با ديس شارژ غیرطبیعی نورون ها می شود (متفاوت از آنچه در صرع دیده می شود) که ترجیحاً بر نواحی ساقه مغز تاثیر می گذارد و در اثر یک رویداد شیمیایی ایجاد می شود.
نظریه عروقی ميگرن مدت هاست پذیرفته شده است (و شاید بهتر درک شود) و مي تواند پذیرش زيرساخت عصبی آن و تظاهرات وستيبولار مرتبط را برای برخی از پزشکان دشوار کند.
مکانیسم دقیق میگرن هنوز به طور کامل شناخته نشده است. اما از آنجا که نشان داده شده است که پاتوفیزیولوژی میگرن فقط عروقی نیست و تصور مي شود كه ترکیبی از تغییرات عروقی و عصبی است، پذیرفتن و درمان آسيب وستيبولار مربوط به میگرن آسان تر است.
ارزیابی و آزمایش سرگیجه میگرنی
به طور مرسوم، بیماران مبتلا به سرگیجه میگرنی با متخصصان مغز و اعصاب مشورت می کنند. امروزه متخصصین گوش و حلق و بینی با این بیماری بیشتر آشنا شده اند. بیماران مبتلا به سرگیجه میگرنی (MAV) اغلب برای ارزیابی و درمان توسط شنوایی شناسان و درمانگران توانبخشی وستیبولار ويزيت مي شوند. این متخصصان اغلب برای کمک به پزشک در تشخیص سرگیجه میگرنی مورد نیاز هستند.
پس از به دست آوردن یک تاريخچه گيري کامل، از جمله علائم و اختلال داشتن فرد در فعالیت های روزمره، به طور معمول مجموعه ای از آزمایشات برای تعیین برنامه مراقبت از درمان انجام می شود. تعداد زیادی روش برای آزمایش بیماران مبتلا به سرگیجه میگرنی موجود است و هنوز پروتکل آزمایش بهینه ای برای این جمعیت مشخص نشده است.
ترکیبی از آزمون های شنوایی سنجی و تعادلی معمولاً استفاده می شود. قطعا با نحوه انجام این تست ها آشنا نیستید ولی آشنایی با نام این تست ها خالی از لطف نیست. این تست ها عبارتند از: آزمایش های پوزيشنال، ارزیابی چشمی و VOR (رفلکس دهلیزی-چشمی) با ثبات نگاه و/یا تست حدت بینایی پویا، آزمایش مجراي نيم دايره افقی با vENG (الکترونیستاگموگرافی ویدئویی)، آزمون کالریک یا آزمایش صندلی چرخان؛ شنوایی سنجی و ABR (تست پاسخ شنوایی ساقه مغز)، تعادل عملکردی و ارزیابی راه رفتن با CDP (پوسچروگرافی پویا)، و تست VEMP.
یکی از مولفه های مهم ارزیابی، توجه به میزان محدودیت فرد در عملکردهای روزانه می باشد. تعدادی پرسشنامه برای این منظور استفاده شده است، از جمله پرسشنامه سرگیجه ژاکوبسن، شاخص راه رفتن پویا، مقیاس اعتماد به نفس تعادل در فعالیت ها و ديگر پرسشنامه ها.
درمان سرگیجه میگرنی
استفاده از روش های ترکیبی بالاترین کارایی را در مدیریت بیماران دچار سرگیجه میگرنی دارد. استفاده از داروها، توانبخشی دهلیزی و اصلاح شیوه زندگی (عوامل مرتبط با رژیم غذایی، خواب، استرس، ورزش و محیط) بصورت همزمان و ترکیبی می توانند کمک کننده باشند.
درمان دارویی سرگیجه میگرنی
ممکن است داروهایی برای جلوگیری از میگرن یا متوقف کردن میگرنی كه شروع شده است تجویز شوند. داروهای مورد استفاده برای جلوگیری از حملات مکرر میگرن شامل مسدود کننده های بتا، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای، مسدود کننده های کانال کلسیم و برخی داروهای ضد تشنج (دپاکوت و توپاماکس) می باشند.
در چند سال گذشته، ونلافاکسین (Effexor XR) به یکی از محبوب ترین داروهای بیماران مبتلا به میگرن وستيبولار (سرگیجه میگرنی) تبدیل شده است. داروهایی که معمولاً برای متوقف کردن میگرن استفاده می شوند عبارتند از آسپرین، ایبوپروفن، ایزومتپتن موکات و تریپتان ها، مانند ایمیترکس و رلپاکس.
برخی از این داروها با مسدود کردن عملکرد سروتونین (یک انتقال دهنده عصبی که باعث انقباض عروق خونی بزرگ می شود) یا پروستاگلاندین ها (خانواده ای از مواد شیمیایی تحریک شده توسط استروژن که باعث گسترش و انقباض عروق خونی می شوند) عمل می کنند.
نقش توانبخشی وستیبولار در درمان سرگیجه میگرنی
مزایای توانبخشی دهلیزی (توانبخشی وستیبولار) برای کاهش علائم سرگیجه میگرنی به وفور در مقالات علمی ثبت شده است. در ميگرن وستيبولار (سرگیجه میگرنی)، اغلب برای بیمار مفید است که قبل از شروع دوره توانبخشی دهلیزی داروهای تجویز شده را شروع کرده باشد. این امر ممکن است باعث تحمل بهتر تمرینات ورزشی بدون تشدید علائم شود. سختی دوره توانبخشی به تدریج با افزایش توانایی بیمار، افزایش می یابد، اما همچنان در سطح کافی پایین نگه داشته می شود تا یک حمله میگرنی دیگر برای فرد ایجاد نشود.
برای بیمارانی که تغییراتی در عملکرد چشمی و نقص رفلکس دهلیزی چشمی (VOR) دارند که منجر به اختلال عملکرد ادراکی بینایی می شود، یک برنامه توانبخشی متمرکز متشکل از تمرينات VOR و تمرینات پایداری نگاه که بر حدت بینایی تأکید می کند، موثر است. نگران این اصطلاحات نباشید. در هنگام شروع توانبخشی با تمامی این اصطلاحات به صورت عملی آشنا خواهید شد.
آگاهی فضایی (آگاهی از موقعیت اشیاء موجود در فضا و موقعیت بدن نسبت به آن ها) ممکن است در بیماران دچار سرگیجه میگرنی تغییر کند. بنابراین تمرینات تأکید بر حس عمقی (اعصاب و گیرنده های موجود در مفاصل و ماهیچه های بدن) و ادراک بینایی مفید هستند.
تمرینات تعاملی سیستم تعادلی و سیستم بینایی همچنین توانایی تعقيب چشم را بهبود می بخشد. مشخص شده است که سرعت در تمرينات بیشترین تاثیر را دارند. البته سرعت تمرینات باید با نقص سرعتي فرد كه در ارزيابي ها اندازه گیری شده است مطابقت داشته باشد. انجام تمرینات بازآموزی بينايي با سرعت تصادفی و نه با سرعت های خاص ممکن است کمتر موثر باشد.
در مواردی که BPPV وجود دارد، انجام مانورهای تغییر موقعیت کانال موثر است و با تمرینات عادت پذيري در منزل دنبال می شود. بی ثباتی وضعیتی و تغییرات در راه رفتن، با تمرینات تعادلی (تمرینات تعادلی هم از نوع ایستا و هم از نوع پویا) و تمرينات مربوط به راه رفتن بهبود مي يابند. تمرینات دوگانه و هماهنگی بین چشم و دست، حفظ تعادل و ثبات نگاه نیز موثر است.
انجام تمرینات روی سطوح مختلف ( از لحاظ درجه سختی سطوح) نیز توصیه می شود. در بیماران مبتلا به درد گردنی و اسپاسم ماهیچه های گردنی که دامنه حرکتی محدود تری دارند، درمان نیز ممکن است شامل حركت و کشش بخش های فوقانی گردن باشد تا اسپاسم ماهیچه ها کاهش یافته و تحرک طبیعی گردن محافظت و بازگردانده شود.
اصلاح سبک زندگی
تلاش بیمار برای رعایت تغییرات لازم در شیوه زندگی (از جمله اجتناب از عوامل تحریک کننده میگرن که در بالا ذکر شد)، استفاده از دارو طبق دستورالعمل و انجام وظایف و تمرینات خاص که در خانه انجام می شود، برای موفقیت برنامه کلی توانبخشی حیاتی است. همه این اقدامات برای کاهش موثر علائم و محدودیت های عملکردی ناشی از سرگیجه مرتبط با میگرن (MAV) ضروری است.
خلاصه
میگرن وستيبولار درصد زیادی از مردم را مبتلا می کند و همچنان به عنوان یک چالش برای متخصصان مراقبت های بهداشتی مطرح است. فناوری های اندازه گیری همچنان در حال گسترش است و داروهای جدیدی برای این بیماری تولید می شود. مدیریت موثر میگرن وستيبولار (سرگيجه ميگرني) مستلزم تلاش همه جانبه و مشارکت فعال بیمار، پزشک معالج و متخصصان توانبخشی است. شناسایی مناسب، اندازه گیری های تشخیصی عینی و روش های درمانی بهینه بهترین نتایج را به دست می آورد.
[…] بیماری میگرن. […]
مطلبی در رابطه با توانبخشی دهلیزی هست؟
بله
از بخش کلینیک ها، کلینیک سرگیجه و تعادل رو انتخاب کنید. تو اون قسمت مطلبی در مورد توانبخشی دهلیزی نوشته شده
Thanks for the good article, I hope you continue to work as well.
[…] قرارگیری روی صندلی دندانپزشکی، رخ می دهد. BPPV همچنین با میگرن مرتبط […]
[…] نقاط سیاه، سفید یا شفاف را در میدان دید خود ببینند. میگرن و وزوز گوش در موارد شدیدتر این بیماری گزارش شده […]
[…] مواردی مانند اضطراب، افسردگی، درد مزمن و حتی سردرد و میگرن تجویز می شوند. خبر بد این است که هر دو این داروها باعث […]
[…] از عفونت در ارگان یا اعصاب گوش داخلی، بیماری منییر، و سرگیجه میگرنی (سرگیجه همراه با میگرن). صدمات وارد به سر همچنین می […]